BOZKIRLAR ÜLKESİ MOĞOLİSTAN VE BİR GARİP ŞEHİR ; BAYAN ÖLGİİ-1

Eylül 2016 yılında Moğolistan’a  yaptığımız geziden yola çıkarak Moğolistan ile ilgili bir yazı dizisi hazırladık. İstanbul’dan uçakla Moğolistan’ın başkenti Ulan Bator’a yaklaşık 7 saatlik bir uçuştan sonra varıyoruz. Uçağımız Moğolistan sınırlarına girdiğinde gündüz  ve hava da açık olduğundan uçaktan her yeri net olarak görüyorduk.

 Uçsuz bucaksız bozkırlar, çöller, dağlar, göller… Bizi en çok şaşırtan şeylerden biri de çöllerde masmavi göllerin bulunması.  Uçsuz bucaksız bozkırlarda ve topraklarda kıvrım kıvrım akan nehirleri havadan görmek ayrı bir keyifti.

Moğolistan’ın yüzölçümü Türkiye’nin iki katıdır. Ancak nüfusu yaklaşık 3 milyondur. Ülkede çoğunluk olarak Moğollar yaşamakla birlikte az miktarda Kazak Türkleri de yaşamaktadır. Kazak Türklerinin nüfusu  170 bin kadardır. Moğollar Budizm dinine mensuptur. Kazak Türkleri müslümandır. Ülkenin hemen her yerinde Budist tapınakları vardır. Başkent Ulan Bator’da Müslümanların namaz kılabileceği cami de vardır.

Size şimdi bana ilginç gelen bir detaydan bahsedeyim: Moğolistan’ın nüfusu 3 milyon olmasına rağmen ülkede 70-80 milyon arasında büyük ve küçük baş havyan mevcut. Dolayısıyla hem nüfusun az olması hem de büyük ve küçük baş hayvan sayısının fazla olması et fiyatlarını oldukça düşürüyor.

Kuşbakışı Bayan Olgii

Ulan Bator’a vardıktan sonra gideceğimiz ilk yer Kazak Türkleri’nin yaşadığı Bayan Olgii şehriydi. Bayan Olgii şehri Moğolistan’ın batı ucunda bulunmaktadır. Bayan Olgii yaklaşık 30 bin nüfuslu bir şehirdir. Ulan Bator ile Bayan Olgii arası 1500 km.’dir. Yol çok uzun olduğu için Moğolistan’da iç hat uçağı ile gitmek bizim için en mantıklı yoldu. Yaklaşık 2,5 saat uçuştan sonra Bayan Olgii semalarındaydık. Hava da açık ve güzel olduğundan uçaktan Bayan Olgii şehrinin konumunu çok iyi görüyoruz. Çöl diyebileceğimiz düz bir arazide kurulmuş, etrafında dağlar olan, ortasından Hovd isimli nehir akan bir şehir. Hovd Nehri şehri ikiye bölüyor. Uçak inişe geçerken şehrin mahallelerini görüyorduk. Şehrin ekonomik yapısının zayıf olduğu her halinden belliydi.

Bayan Olgii’nin kenar mahalleleri genellikle tek katlı kerpiç evlerden oluşuyordu. Şehrin merkezindeki evler ise iki katlıydı. Şehir modern bir görünümden oldukça uzaktı. Şehir merkezindeki yollar asfalt olmasına rağmen bozuktu. Kenar mahallelerde ise yollar ve sokaklar ise topraktı, hem de çöl toprağı. Bayan Olgii’ye vardığımızda, şehre yüksek bir yerden bakmak ve fotoğraf çekmek için “Seyir Tepesi” denilen bir yere araçla gittik. Bayan Olgii’nin manzarası harikaydı. Alışık olduğumuz yüksek binalar yoktu. Onun yerine büyük bir köyü andıran bir yerleşim yeri duruyordu karşımızda. Hovd Nehri şehri ikiye bölüyor, her iki tarafın bağlantısı da bir köprü ile yapılıyordu. Şehrin bazı evleri rengarenk bazı evleri ise beyazdı. İnsanın içini rahatlatan bir manzara duruyordu karşımızda. Buraya gelindiğinde yapılması gerek ilk şey Seyir Tepesi’ne çıkıp bol bol fotoğraf çekmek. Bayan Olgii’de yaşayan Kazak Türkleri müslümandır. Şehirdeki camilerin minarelerini görebiliyoruz Seyir Tepesi’nden. Ama öyle büyük camiler değil, küçük şirin camiler..

Bayan Olgii’ye vardığımızda kurban bayramı zamanıydı. Bayram namazı için küçük şirin bir camiye gittik. Kazak Türkleri , Kazakça Türkçesi konuştuğu için imamın hutbede yaptığı konuşmayı anlayamadık. Kazak Türkleri bayram namazından sonra bayramlaşıp kucaklaşırken biz mahzunlaştık. Bizi gören Kazaklar bizleri kucaklayıp bayramımızı tebrik ettiler. Çok sıcak kanlı insanlardı.

Gelecek yazımda Bayan Olgii izlenimlerimizi  anlatmaya devam edeceğim sevgi ve selamlar…

                                                                                                           Recep Zeybek